İnmemiş Testis

İnmemiş testis nedir?
Testisler (halk arasındaki ismiyle yumurtalıklar) hem erkek olarak gelişmeyi sağlayan hormonları salgılarlar hem de çocuk sahibi olmayı sağlarlar. Normalde iki adet olan testislerin yeterli fonksiyon görebilmesi için vücüt dışında (daha düşük ısılı) bir ortamda bulunmaları gerekmektedir. Bu nedenle oluşum aşamasında bebeğin karnında bulunan testisler çeşitli hormonların ve mekanik faktörlerin etkisiyle kasık kanalı yoluyla genital bölgedeki skrotum (halk arasında torba) adı verilen yuvalarına inerler. Testislerin karın içinden skrotuma yerleşmeye kadar süren yolculuğu tamamlayamayarak, skrotum dışında bir yere yerleşmelerine inmemiş testis adı verilmektedir.

İnmemiş testis nedenleri nelerdir ve hangi sıklıkta görülür?
Testisler gebeliğin ilk iki ayı içinde gelişmesini tamamlarlar ve bebeğin karnı içinde yerleşerek cinsel farklılaşmayı sağlayan hormonları salgılarlar. Gebeliğin 28. haftasından (7. ay) sonra testisler hızla aşağıya doğru ilerlemektedir. Testislerin skrotuma inmesi karmaşık bir süreçtir ve bu süreçte gonadotropinler (beyin içinde yerleşmiş bir bezden salgılanan ve yumurtalık fonksiyonlarını kontrol eden hormonlar) ve testosteron gibi hormonların yanı sıra karın içi basıncı da rol oynamaktadır. Bu nedenle özellikle beyinden salgılanan gonadotropinlerin eksikliği ile giden hastalıklarda inmemiş testis görülmektedir. Bununla birlikte inmemiş testis vakalarının çoğunda herhangi bir neden bulunamamaktadır.

Zamanında doğan bebeklerin %2.7-5.9’unda inmemiş testis saptanmaktadır. Bebekler 1 yaşına geldiğinde bu oranlar %1.2-1.8’e düşmektedir. Zamanından önce (prematüre) doğan bebeklerde inmemiş testis sıklığı 10 kat fazladır. Ülkemizde 0-16 yaş gurubunda yapılan bir araştırmada inmemiş testis sıklığı %2.5 bulunmuştur.


Skrotuma inmeyen testisler nerede olabilir?
Skrotuma inemeyen testisler ya normal iniş yolu üzerinde ya da bu yol dışında (ektopik) yerleşmişlerdir. İnmemiş testislerin %63’ünün kasık kanalının üst kısmında,%24’ünün skrotumun hemen üst kısmında, %12’sinin ektopik, %8’nin ise karın içinde yerleştiği gösterilmiştir. İnmemiş testis vakalarının %66’sı tek taraflı, %10’u çift taraflı olarak inmemiştir. Tek taraflı vakalarda %70 sağ testis inmemiştir.


Geriye kaçan (retraktil) testis ne demektir?
Bazı anneler çocuklarının testislerinin zaman zaman kasık kanalına doğru kaçtığını ama yukarıdan aşağıya doğru nazik bir şekilde itilidiğinde skrotum içine yerleştiğini gözlemlediklerinin ifade ederler. Annelerin bu gözlemleri gerçektir ve bu durum retraktil testis olarak isimlendirilir. Retraktil testisler 5-6 yaş arasındaki çocuklarda sıktır. Bu vakalar çoğu zaman (ve yeterli dikkat gösterilmediğinde) gerçek inmemiş testis ile karışabilir. Genellikle çift taraflı olan retraktil testisler tedaviye ihtiyaç göstermeden ergenliğin erken döneminde tam olarak skrotuma yerleşirler. Retraktil testisler çoğu zaman skrotum içinde olduklarından sperm üretimilerini normal olarak sürdürürler.