Enerji içecekleri nedir?

Enerji içecekleri nedir ve insanlar neden enerji içecekleri içerler? Enerji içeceklerinin içindeki maddeler: Kafein (Kafein oranı farklı markalı içeceklerde, 250ml içecek için 30mg dan 150mg a kadar değişir. Bu içeceklerde bulunan cafein ve/veya ephedrine, beraberce kalp problemlerine neden olmaktadır.) Guarana (Güney Amerika'da yetişen bir bitkiden elde edilen bir tür kafein) Şeker (Spor içeceklerinin içindeki şeker miktarından daha fazla). Suda çözülebilen Vitamin B, Protein (Aminoasit taurine de eklenmektedir TAURİN; basit bir aminoasittir ve bazı içeceklerdeki oran 500 kadeh kırmızı şaraptaki orana eşdeğerdir.) Bazı enerji içeceklerindeki kafein miktarı diğer birçok yiyecek ve içeceğin içindeki kafeine göre oldukça yüksektir. Hatta bazı enerji içecekleri kolalı içeceklerdeki kafein miktarının iki misli kafein içerir. Bir çok genç ve çocuk özellikle spor yapacakları dönemlerde enerjilerini arttırabileceğini düşünerek bu tür içecekleri kullanmaktadır. Bu içeceklerin içinde fazla miktarda şeker vardır ki, bu şeker vücudun gerek duyduğu suyu alabilmesini engeller. Enerji içecekleri çok ağır müsabakalarda yetişkin sporculara verilir ancak bu bir dizi antrenör, beslenme uzmanı, spor hekimi gibi profesyonellerin kararları ile olmalıdır. Bu içeceklerin (colalı içeceklerde buna dahil çünkü kafein içerikleri çok yüksek) yaygınca kullanılmalarının bir diğer sakıncası da; süt ve ayran gibi besin değeri yüksek içeceklerin yerini almalarıdır. Süt ve süt türevleri çocukların, teenage kız ve erkeklerin artan kalsiyum ihtiyacını karşılamak için en uygun içeceklerdir. Özellikle kız çocuklarda bu yaşlarda başlayan yetersiz kalsiyum alımı ileriki yaşlarda osteoporosis (kemik ermesi) riskini arttırmaktadır.Yapılan araştırmalar göstermiştir ki iki kutu kola vücuttan 5 mg kalsiyum ve magnezyum kaybına sebep olmaktadır. Ayrıca bu içecekler D vitamini gibi sütte bulunan birçok vitamini içermediğinden kesinlikle çocuk içeceği değildir. ***Eğer anneler çocuklarının enerji alımını arttırmak istiyorsa bunu bir bardak (200 ml.) sütün içine 2 yemek kaşığı (20 gr.) kadar pekmez koyarak yaparlarsa bundan şu sonuç çıkar: 190 calori , 7 gr protein, 320 mg kalsiyum ve 2 mg demir. SIFIR KAFEİN Annelerimiz çocuklarına sağlıklı bir gelecek vermek istiyorlarsa, öncelikle buna sağlıklı beslenme alışkanlığı vererek başlamalıdırlar. Önemli bir nokta da, enerji içeceklerinin zararsız içeceklermişçesine günlük olarak tüketilmesi, hatta su kadar doğal bir içecek gibi kabul edilmesidir. Bu içeceklerin üzerlerinde günlük maximum kullanımın 2-5 kutu olduğu yazılıdır, ancak bir çok insan maximum miktarda tüketimin maximum enerji vereceği yanılgısına düşer. Oysa bu uyarı, bu içeceklerin tüketilebileceği maximum miktarı bildirirken, bu miktarı önermemektedir. Bu tür içeceklerin fazla tüketimi ciddi fiziksel ve psikolojik sağlık problemlerine neden olabilmektedir. Enerji içeceklerinin yol açabileceği sağlık problemlerinden bazıları şunlardır: heyecan, kaygı yüksek enerji seviyesi, yüksek vücut sıcaklığı hızlanmış kalp atışları bozuk uyku düzeni, sık sık tuvalete gitme ihtiyacı, diş ve ağız problemleri, tolerans hali (Bir maddeye karşı toleranslı olmak demek, kişinin bir önceki madde kullanımında hissettiği etkiyi tekrar hissedebilmesi için aynı maddeyi bir öncekinden daha fazla miktarda almaya gereksinim duymasıdır.) bağımlılık hali (Kullanılan kafein miktarının kesilmesi veya azaltılması durumunda görülür. 6 gün boyunca günde 600mg ve daha fazla kafein kullanımında bağımlılık oluşabilir.) yoksunluk hali (Kafeine bağımlı olunduğunda veya kullanımını kesmeye karar verildiğinde gerçekleşir. Semptomları; şiddetli baş ağrıları, zayıf konsantrasyon, burun akıntısı benzeri semptomlar, iritasyon (aşırı duyarlılık), yorgunluk ve bitkinlik halidir. Bu semptomlar genellikle, son kafein kullanımından 12-24 saat sonra başlar ve bir hafta boyunca devam edebilir) SATIŞI YASAKLAYAN ÜLKELER Üzerinde ciddi kuşku bulutları dolaşan bu içecekler İsveç'te bir çok restoranda sunulmamakta, Norveç'te "ecza" muamelesi görmektedir. Danimarka ve Fransa' da ise satışı yasaklanmıştır. Yalnızca kutuların üzerine uyarı yazıları koymak, "biz uyarı yazımızı koymuştuk" demek, üretici firma sorumluluğunu ortadan kaldırmasa gerek.

Kaynak: http://www.kemerkoy.k12.tr Cumhuriyet/Bilim Ve Teknik Eki/Ağustos 2004